Ералханова Айкерим Куанышбековна, Каражанова Марал Койлыбаевна
Ш. Есенов атындағы Каспий
технологиялар және инжиниринг университеті
Ақтау қ., Қазақстан
Аңдатпа. Бұл мақалада мұнай қалдықтарын алудың перспективті технологияларына байланысты микробиологиялық әдістерді қолдану тәжірибесі туралы ақпарат баяндалған. Осы уақытқа дейін жинақталған зерттеулердің негізінде әдебиетке шолу жасалынып осы әдістің дамуын және салыстырмалы тиімділігін қадағалау әрекеті зерттелуде. Қазір мұнай туралы көптеген зерттеулердің арқасында Қазақстанның мұнай өнеркәсібі әлемде кеңінен қолданылатын қабаттардың мұнай беруін арттыру технологияларының барлығына дерлік ие. Мұнай кен орындарының қорларын өндірудің техникалық құралдары мен технологияларын талдаудың негізінде мұнай өндіру ғылымы мен тәжірибесінің жаңа жетістіктерін мұнай өндіру өндірісінің тиімділігін арттырудың технологиялық кешенін әзірлеу және өнеркәсіптік пайдаланулар негізінде бұл ғылым саласы жылдан жылға дамып, кешенді әдістер қолданысқа енгізіліп келеді. Осыған байланысты қазіргі уақытта мұнайды қайталама өндіруді арттыру жолдары мен құралдарын, атап айтқанда микробиологиялық әдістерді зерттеуде қызығушылық айтарлықтай өсті. Микробтық технологиялар қабаттарға енгізілген микроорганизмдердің физиологиялық және биохимиялық сипаттамаларын қолдануға негізделген: олардың температураның, қысымның, тұздылықтың кең диапазонында, аэробты және анаэробты жағдайларда өсу қабілеті және мұнайды қуат көзі ретінде пайдалануы ерекшеліктері көрсетілген. Қолданылатын әдістің негізгі бағыттары анықталды, атап айтқанда: ұңғымаларды ынталандыру, ұңғымаларды парафиннен тазарту, сұйықтықтарға өзгерістер енгізу, қатардағы қажетті мұнай мен битумдарды модификациялау, қатардағы қиын өндірілетін қорлардың мұнай беруін арттыру.
ӘДЕБИЕТТЕР
[1]. Шapaуoвa, A. Б. Пpимeнeниe микpoбиoлoгичecких мeтoдoв для пoвышeния нeфтeoтдaчи и интeнcификaции нeфтeдoбычи / A. Б. Шapaуoвa, Л. К. Нуpшaхaнoвa, Г Тулeшeвa. — Тeкcт : нeпocpeдcтвeнный // Мoлoдoй учeный. — 2014. — № 8 (67). — C. 307-309.
[2]. Тимepгaзинa И.Ф. К пpoблeмe биoлoгичecкoгo oкиcлeния нeфти и нeфтeпpoдуктoв углeвoдopoдoкиcляющими микpoopгaнизмaми : Нeфтeгaзoвaя гeoлoгия. Тeopия и пpaктикa / И.Ф. Тимepгaзинa, Л.C. Пepeхoдoвa. – 2015. – №1. – C.7.
[3]. Aлтунинa Л.К. Кoмплeкcный физикo-химичecкий и микpoбиoлoгичecкий мeтoд увeличeния нeфтeoтдaчи вязких нeфтeй низкoтeмпepaтуpных зaлeжeй Мoнгoлии / Л.К. Aлтунинa, Л.И. Cвapoвcкaя, Т. Гэpэлмaa // Нeфтeхимия. 2016. Т. 53, № 2. – C. 101-106.
[4]. Capceнoвa A.C., Гуcceйнoв И.Ш, Нaгмeтoвa Г.Ж., Aюпoвa A.Ж., Aипoвa P., Кудaйбepгeнoв C.E., Куpмaнбaeв A. Изучeниe влияния штaммa bacillus subtilis ж105-11, cпocoбнoгo к cинтeзу биoпaв, нa вытecнeниe нeфти // Мeждунapoдный жуpнaл пpиклaдных и фундaмeнтaльных иccлeдoвaний. – 2017. – № 10-2. – C. 270-273).
[5]. Самсонова А., Макареевич А. Микробиологические методы повышения вторичной добычи нефти. Журнал «Нефтехимический комплекс».№ 1 2019 г
[6]. Alkan, H., Klueglein, N., Mahler, E., Kögler, F., Beier, K., Jelinek, W., et al. (2016). “An integrated German MEOR project, update: risk management and huff’n puff design,” in Proceedings of the SPE Improved Oil Recovery Symposium (Tulsa, OK: Society of Petroleum Engineers), 1–21.
[7]. Patel, J., Borgohain, S., Kumar, M., Rangarajan, V., Somasundaran, P., and Sen, R. (2015). Recent developments in microbial enhanced oil recovery. Renew. Sustain. Energy Rev. 52, 1539–1558.