А.КИЗИМБАЕВА
Ш. Есенов атындағы Каспий технология және инжиниринг университеті,
Ақтау қ, Қазақстан
E-mail: kizimbaeva@mail.ru
И. В. ТАРАНОВА
Ставрополь мемлекеттік аграрлық университеті, Ресей, Ставрополь қ.
E-mail: taranovairina@yandex.ru
Т.В.ПЕТРОСЯНЦ
Ш. Есенов атындағы Каспий технология және инжиниринг университеті,
Ақтау қ, Қазақстан
E-mail: tatyana.petrossyantc@yu.edu.kz
З.Н.КИСАЕВА
Ш. Есенов атындағы Каспий технология және инжиниринг университеті,
Ақтау қ, Қазақстан
E-mail: zulfiya.kissayeva@yu.edu.kz
nbsp;
Аңдатпа. Мақалада қалалар мен қалалық агломерациялардың инновациялық дамуын басқарудың өзектілігі қарастырылған, бұл салада халықаралық стратегиялық құжаттардың да, ұлттық деңгейде де кеңінен қабылданғандығын көрсетеді. #8220;Қазақстан-2050#8221; Стратегиясының елдің 2050 жылға қарай экономикалық жағынан неғұрлым дамыған елдердің топ-30-ға кіруі жөніндегі мақсатына қол жеткізу үшін ел экономикасын әртараптандыру талап етіледі, оның факторларының бірі урбанизацияланған аумақтар шешуші рөл атқаратын елдің кеңістіктік дамуы болып табылады [2, 3]. Қалаларды тұрақты дамыту және урбанизацияның жоғары деңгейіне қол жеткізу мәселелері ел үкіметінің стратегиялық бағдарламалық құжаттары мен жоспарларына енгізілген. Осылайша, бұл басымдықтар Қазақстанның 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарында көрсетілген, мұнда #8220;күшті өңірлер және урбанизация#8221; реформасының негізгі бағыты орта және шағын қалаларды дамытуға, #8220;Smart City#8221; жобаларын енгізуге, қалалық инфрақұрылымды цифрландыруға және қала тұрғындарының үлесін 2025 жылға қарай 60% - ға дейін ұлғайтуға бағытталған.
Бұл мақалада әлемдік аймақтық ғылымның іргелі еңбектері, классикалық және неоклассикалық урбанистік тұжырымдамалар қарастырылады. Диссертация барысында урбанизациялық процестердің ерекшелігі, урбанизацияның елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына әсері, урбанизациялық саясат, қалалар мен қалалық агломерациялардың инновациялық дамуын басқару процестерін жетілдіру мәселелері бойынша отандық және шетелдік ғалымдардың монографиялары, ғылыми еңбектері, зерттеулері зерделенді.
Мақсатқа жету урбанизация процесінің маңызды сипаттамаларын анықтауға, #8220;урбанизацияланған аумақтар#8221; ұғымының мазмұнын ашуға теориялық көзқарастарды жүйелеу қажеттілігін анықтады; қалалар мен урбанизациялық ортаның қалыптасу заңдылықтары мен принциптерінің теориялық тұжырымдамаларын зерттеу;
Зерттеудің практикалық маңыздылығы Қазақстандағы урбанизацияланған аумақтардың инновациялық дамуын басқару бойынша практикалық ұсыныстарды әзірлеу болып табылады.
Зерттеу нәтижелері Қазақстандағы урбанизация процесінің проблемаларын талдайды, урбанизациялық және инновациялық дамудың арақатынасына қатысты жағдайды анықтайды және талдайды, қалалар мен қалалық агломерациялардың инновациялық әлеуетін барынша қайтарымды қамтамасыз ететін бағыттарда пайдалануға бағытталған урбанизацияланған аумақтардың инновациялық дамуын басқару тетігін әзірлейді;
Түйінді сөздер: урбанизациялық орта; аумақтар; инновациялық даму; қалаларды қалыптастыру; ерекшеліктер; бәсекеге қабілеттілік; фактор; саны; халық; экономикалық өсу; процесс; креативті индустриялар.
nbsp;
DOI 10.56525/QNRK3000